Ostatnia aktualizacja 24 lipca 2023
Kultura picia rumu na Kubie nawet dla Polaków potrafi być zaskakująca. Drinki są mocne i nikt nie żałuje rumu, który do szklanek leje się strumieniami. Nikt się tutaj nie bawi w odmierzanie 50 ml. Dobry drink to 3/4 szklanki rumu i ewentualne dodatki. Jaki kubański rum warto kupić, spróbować i przywieźć do Polski? Zobacz!
- Kuba słynie ze świetnej jakości rumu. Najpopularniejszą marką jest Havana Club. Rum produkowany jest z trzciny cukrowej.
- Im ciemniejszy i starszy jest rum, tym wyższa jest jego jakość, a smak delikatniejszy. Kubańczycy raczą się rumem bez żadnych dodatków, ewentualnie kostką lodu.
- Kuba to szeroki wybór pysznych drinków. Najsmaczniejsze koktajle do spróbowania w trakcie wakacji na Kubie to: Cuba Libre, Pina Colada oraz Mojito.
Do rumu najważniejsze, choć nieobowiązkowe, jest towarzystwo
Rum dla Kubańczyków jest prawie tym, czym wódka dla Polaków. Prawie niesie ze sobą jednak kilka istotnych różnic.
Przede wszystkim, nie ma co do niego aż takich wymagań przy spożyciu. Nie musi być zmrożony, niepotrzebny również śledzik ani ogórek, żeby przegryźć intensywny smak alkoholu. Niepotrzebna też jest żadna „przepitka”. Prawdziwy dżentelmen nie musi również czekać do godz. 12 na spożycie. Niepotrzebny jest także specjalny kieliszek.
Rum na Kubie pije się obojętnie jak, obojętnie w czym i obojętnie kiedy – najważniejsze jest doborowe towarzystwo. A i to nie jest warunkiem koniecznym. To trunek uznawany za bardziej codzienny od piwa, które na Kubie pije się na specjalne okazje, np. na święta!
Czytaj więcej: Święta na Kubie, czyli muzyka, prosiak i rum
Historia kubańskiego rumu
Powinniśmy zacząć od tego, że rum Kubańczycy zawdzięczają… Krzysztofowi Kolumbowi, który w 1492 r., w czasie swojej drugiej podróży na Kubę, przywiózł trzcinę cukrową, z której to rum jest produkowany. Nie jest to zatem roślina typowa dla tych okolic (w przeciwieństwie do tytoniu, który był uprawiany na Kubie w czasach prekolumbijskich).
Produkcja rumu zaczęła się w XIX wieku, choć wiadomo, że wcześniej znano już trunek produkowany z melasy (czyli produktu ubocznego przy produkcji cukru). Hiszpańscy osadnicy, którzy pracowali na plantacjach trzciny, zauważyli, że melasa dosyć szybko fermentuje i nabiera alkoholowego zapachu. Wtedy jeszcze nie stosowano jednak leżakowania w beczkach.
Ten pomysł pojawił się około 200 lat temu, a do uszlachetnienia użyto beczek z recyklingu – m.in. po whisky i brandy i tak oto został mianowany rumem. We wcześniejszej wersji był po prostu tanim napojem biednych i niewolników. Później rum stał się ulubionym trunkiem karaibskich piratów i marynarzy.
Z receptury na produkcję rumu skorzystało wiele nowych marek, które pojawiały się na Kubie aż do połowy XX wieku. Ta sielanka nie trwała jednak wiecznie.
Rum Havana Club
Havana Club jest najsilniejszą marką na Kubie, jeśli chodzi o rum i największym państwowym producentem. Marką Havana Club powstała w 1934 roku, założona przez rodzinną firmę José Arechabala S.A. Rodzinna firma-destylarnia istniała od 1878 roku w Cardenas, i produkowała rum pod szyldem Havana Club od lat 30. aż do rewolucji w 1960 roku, kiedy to została znacjonalizowana.
Sytuację na Kubie wykorzystała rodzina Bacardi, która odkupiła od Havana Club recepturę i rozpoczęła sprzedaż rumu w USA, gdzie oczywiście rum z Kuby nie jest eksportowany. Spór o wykorzystywanie marki Havana Club w Stanach Zjednoczonych Am. Płn. trwa już ponad 20 lat.
Logo rumu jest La Giraldilla – figura z brązu, która jednocześnie jest symbolem Hawany. Można ją zobaczyć na wieży zamku Castillo de la Real Fuerza. Figura przedstawia żonę konkwistadora, która wypatruje swojego męża na morzu. W trakcie wakacji na Kubie można się również pokusić o zwiedzanie Muzeum Rumu Havana Club w Hawanie.
Rum z nietoperzem, czyli Bacardi
Po zwycięstwie rewolucji, w wyniku embarga nałożonego przez Stany Zjednoczone na produkty kubańskie, wielu z producentów opuściło na zawsze wyspę chcąc także uniknąć upaństwowienia. Tak też się stało m.in. z rodziną Bacardi.
Don Facundo Bacardí Massó był z pochodzenia Katalończykiem i zajmował się produkcją win. Kiedy zatem przyjechał na Kubę w drugiej połowie XIX w. szybko zainteresował się produkcją rumu i doskonaleniem zastanego procesu. Nie narzekał na brak pieniędzy, więc szybko kupił w Santiago de Cuba pierwszą destylarnię i doskonalił produkowany rum. Nie trzeba było długo czekać aż rum Bacardi stał się najlepszym i największym eksporterem kubańskiego rumu na świecie.
Dzisiaj ten – chyba najpopularniejszy na świecie – rum produkowany jest w Portoryko, ale Kubańczycy z dumą podkreślają, że rum Bacardi, choć nadal ma nietoperza w logo, już nigdy nie będzie taki sam jak za czasów kubańskich. Po rewolucji pozostało na Kubie tylko kilka z legendarnych gorzelni – przede wszystkim Legendario i Havana Club, które przyjęły misję obrony sławy i jakości kubańskiego rumu na świecie.
Legenda głosi, że inspiracją dla nietoperza w logo były nietoperze zamieszkujące strych destylarni. Dziś w dawnej wytwórni Bacardi w Santiago de Cuba produkowany jest Ron Caney, który nazywany jest rumem rewolucji oraz Don Facunda, który leżakuje w beczkach.
Rum Matusalem
To kolejny doskonały rum, z którym pożegnała się Kuba. Destylarnia została założona przez braci Benjamina i Eduardo Campów w 1872 roku w Santiago de Cuba, po tym jak opuścili Hiszpanię i przyjechali na Kubę. Bracia eksperymentowali z procesem produkcji bazując na wiedzy o koniaku oraz sherry. Na bazie tych eksperymentów powstał doskonały rum Matusalem z pilnie strzeżoną recepturą.
Rum Matusalem aktualnie produkowany jest na Dominikanie.
Rodzaje rumu
Im ciemniejszy kolor ma trunek, tym dłużej przeleżał w beczkach i tym szlachetniejszy będzie miał smak i… wyższą cenę. Co za tym idzie, Kubańczycy na codzień wybierają rum biały, a ron añejo zarezerwowany jest na specjalne okazje. Najtańszy biały rum, dosyć popularny wśród Kubańczyków, sprzedawany jest w małych kartonikach (jak soczki dla dzieci) – Silver dry.
Ron blanco
Ron blanco (biały): Charakteryzuje się przezroczystym kolorem (ewentualnie lekko żółtym odcieniem). Rum biały pochodzi z aguardiente (czyli pierwszego alkoholu, który powstaje z melasy), który leżakuje w beczkach dębowych.
Białych rumów na Kubie pod dostatkiem. Rum ten najczęściej turyści mieszają z napojami gazowanymi, tworząc coś na wzór Cuba Libre. Kubańczycy raczej nie są zwolennikami koktajli alkoholowych więc popijają go bez dodatków. Nam będzie smakować jak wódka, bez niczego ;). Ewentualnie whisky – zależy od rodzaju i wieku rumu.
Ron añejo
Ron añejo: Najpopularniejszym rodzajem takiego rumu jest Havana Club 3 años (lekko żółty). Musi pochodzić z aguardiente, które pozostawał w beczkach z drewna dębowego lub wiśniowego, przez okres nie krótszy niż trzy lata. Rum, który leżakuje około 3 lat jest doskonały do wszelakich drinków, m.in.Mojito, Cuba Libre, Daiquiri. Zdecydowanie łagodniejszy w smaku niż rum biały.
Ron viejo
Ron viejo (dosłownie stary): ten, który leżakuje dłużej niż 3 lata. Łatwo go odróżnić po kolorze i cenie za butelkę. Im dłużej leżał w beczkach, tym wyższa cena i szlachetniejszy smak. Kubańczycy, podobnie jak w poprzednich przypadkach, piją go bez dodatków, ale mniej zaawansowani smakosze mogą go zmieszać z colą – podobnie jak whisky.
Ron extra añejo
Ron extra añejo (bardzo stary): luksusowy, leżakujący w beczkach od kilkunastu do kilkudziesięciu lat. Tutaj mieszanie z kolorowymi napojami byłoby już profanacją.
Najpopularniejsze rumy kubańskie
Havana Club
Jest to najbardziej znany rum kubański na świecie. Najpopularniejsze odmiany Havana Club Rum to añejo 3 lata, Especial, Reserva (cena od kilku do 10$ za butelkę).
Havana Club 7 años
Jak sama nazwa wskazuje, rum jest przygotowywany na podstawie rumu leżakującego powyżej 7 lat. Ma silny smak, wyczuwalny jest tytoń, wanilia i niektóre owoce tropikalne. To intensywny rum, ale finisz pozostawia delikatny smak (cena ok.15$).
Havana Club Selección de Maestros
Jest to jeden z najbardziej złożonych rumów w zakresie zaproponowanym przez Havana Club. Ma aromat mieszający owoce tropikalne, gałkę muszkatołową oraz imbir, natomiast na podniebieniu pozostawia smak karmelu, czekolady, kawy i cedru (cena ok. 40 $). Receptura strzeżona przez maestros rumu.
Havana Club Maximo
Już sama butelka robi ogromne wrażenie. Wykonana ze szkła weneckiego z Murano, ozdobiona złotymi nitkami. Cena? Jedyne 1500 dolarów. Smaku nie znamy, ale możemy się domyślać, że jest fenomenalny ☺.
Santiago de Cuba
Marka mniej znana, ale za to uwielbiana przez Kubańczyków. Rzadko eksportowana do Europy a co za tym idzie większe prawdopodobieństwo na zrobienie lepszego wrażenia wsród znajomych po przyjeździe do Polski. Podobnie jak w przypadku Havana Club, mamy do wyboru rum biały, rum añejo, itd. Ceny bardzo podobne. Szczególnie polecany Santiago de Cuba 15 años (półka cenowa Seleccion de Maestros).
Santiago de Cuba 25 años
Jest to rum znany jako wykwintny. Jego zapach rozpoznaje aromat owoców i gatunków typowych dla Kuby. Charakteryzuje się długim i intensywnym finiszem.
Ron Mulata
To delikatny rum, bardziej suchy i subtelniejszy. Zawiera esencje karmelu i brązowego cukru. Na podniebieniu pozostawiają smaki owoców tropikalnych, cynamonu i gałki muszkatołowej. Dostępny w standardowych wersjach od Blanco do Añejo. Cena już od kilku dolarów za butelkę.
Ron Cubay
Ten rum ma charakterystyczny smak miodu, dzięki dodatkom brązowego cukru i wanilii. Dostępny w wielu odsłonach.
Ron Varadero
Rum z pewnym podobieństwem do brandy. Dostępny w różnych wersjach.
Ron Elixir Legendario
Jeden z nietypowych rumów produkowanych przez Legendario. Nagradzany na różnych międzynarodowych konkursach. W smaku słodszy przypominający mocny rumowy likier. W wersji słodkiej (ciemne butelki) leżakuje w beczkach z rodzynkami.
Oczywiście opisane powyżej rumy to tylko kropla w morzu w ofercie rumów kubańskich, a ceny, które spotkamy na Kubie będą dużo atrakcyjniejsze od tych dostępnych w Polsce. Rum kupimy dosłownie wszędzie, a w większości sklepów ceny będą takie same – podobnie jak w przypadku cygar. Są one z góry narzucone przez kubańskich rząd.
Rumy kubańskie lub wywodzące się z Kuby
Na Kubie jest ponad 100 wytwórni rumi. 40% krajowego rynku pochłania Havana Club, ale wybór jest naprawdę szeroki.
- Havana Club
- Santiago de Cuba
- Cubay
- Cubanacan
- Guayabita del Pinar
- Legendario
- Matusalem
- Santero
- Mulata
- Edmundo Dantes
- Caney
- Varadero
- Pacto Navio
Drinki do spróbowania na Kubie
Znamy już kubańskie rumy, więc czas przejść do drinków. Na Kubie panuje żelazna zasada, że po otwarciu butelki należy spektakularnie wylać kilka kropel – na szczęście i „dla świętych”. Pamiętajcie, że Kubańczycy uwielbiają tego typu zabobony i przesądy. A jakich drinków koniecznie trzeba spróbować w trakcie wycieczki objazdowej na Kubie?
Cuba Libre
Klasyk. Powstał ok. 1900 r. w Hawanie. Łączy w sobie rum i colę, opcjonalnie limonkę. Znany również jako „rum z colą”.
Cubata
To drink identyczny jak Cuba Libre, ale podawany z ciemny rumem.
Mojito
Słodko-kwaśny i orzeźwiający. Na Kubie, gdzie powstał, smakuje najlepiej. Na mojito składają się: 40 ml białego rumu, 20 ml syropu cukrowego lub cukier biały, 2 ćwiartki limonki, 6 liści mięty, 40 ml wody gazowanej, kruszony lód. Na Kubie dzisiaj najczęściej łączy się rum, sok z cytryny, biały cukier, garść mięty i kostki lodu. Do tego odrobina wody.
Daiquiri
Na Kubie głównie rozsławiony dzięki Ernestowi Hemingway’owi, który popijał Daiquiri na łodzi i w barze Floridita. I pewnie jeszcze w wielu innych miejscach. Przygotowywany na bazie białego rumu, syropu cukrowego (lub cukru), soku z cytryny/limonki i lodu.
Piña colada
Słodki drink karaibski, idealny w upalny dzień na plaży! Piña colada to mieszanka jasnego rumu, mleka kokosowego (lub śmietanki kokosowej) i soku ananasowego. Całość jest zmiksowana z lodem i posypana cynamonem. W najlepszej wersji wyczuwalne będą wiórki kokosowe. Dobra Piña colada powinna być gęsta, esencjonalna i frappe!
Guarapo
To tak zwana kubańska viagra! Pyszny drink na bazie soku z trzciny cukrowej (najlepiej wyciskanej na miejscu!), soku ananasowego i oczywiście rumu!
Canchanchara
Drink, który rozgrzewał dawniej żołnierzy i niewolników, a nawet służył do obmywania ran. Pochodzi z południa Kuby – z okolic Trinidadu – i koniecznie trzeba go tam spróbować, w tradycyjnej ceramicznej szklaneczce. Canchanchara powinna być mocna za sprawą aguardiente. Może być przygotowana na bazie rumu, ale w oryginalnej wersji bazą jest aguardiente (pierwszy alkohol, który powstaje z melasy, mocniejszy niż rum!), do tego miód, sok z cytryny lub limonki, woda i lód.
Coco Loco
Nie ma nic łatwiejszego niż wlać do świeżo otwartego kokosa, z pyszną wodą kokosową, dobry rum. Wypić ze smakiem. To właśnie Coco Loco, czyli dosłownie „szalony kokos”.
Saoco
Nie tak popularny jak Coco Loco, ale również bywa podawany w kokosie. Saoco to woda kokosowa, rum, sok cytrynowy i woda gazowana. Podawany z lodem i czasami z cytryną.
Z wykształcenia dziennikarka i medioznawczyni oraz marketingowiec. Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego i Szkoły Głównej Handlowej.
Wieloletnia wykładowczyni Uniwersytetu SWPS w dziedzinie mediów internetowych. Autorka wielu publikacji książkowych nt. content marketingu, w tym bestsellera wydanego przez PWN „Content marketing i social media”.
Za najpiękniejsze miejsce świata – poza Kubą oczywiście – uważa Himalaje. Szczęście prywatne odnalazła na Kubie, a spełnienie zawodowe w Hola Cuba.
- Jakie ubezpieczenie turystyczne wybrać na Kubę - 14 lipca 2023
- Gorąca krew, czyli miłość po kubańsku - 4 lipca 2023
- TEDx Koszalin: Kuba. Wyspa, która zmienia wszystko - 30 maja 2023